شبکه الکترونیکی پرداخت کارتی ( شاپرک)
یک نهاد حاکمیتی است که رابط میان بانک مرکزی، شبکه بانکی و شرکتهای PSP بوده و استانداردسازی پرداختهای کارتی، کنترل و نظارت متمرکز در شبکه پرداخت، بازتوزیع سرمایهگذاریهای انجام شده و هدایت منابع بانکها به سمت امور بهینه ، گسترش بازار کارتی و نظارت بر عملکرد پایانهها را میسر میسازد .
به گفته رییس بانک مرکزی در حال حاضر، مدیریت و بهرهبرداری از پایانههای فروش عمدتاً توسط شرکتهای PSP انجام میشود که به صورت سنتی از یک سو با بانکها طرف قرارداد بوده و از سوی دیگر، با پذیرندگان پایانههای فروش (POS) مرتبط هستند.
لیکن به دلیل نبود سازمان مدیریتی و نظارتی مناسب در گذشته، این شرکتها از رشد متقارن و همگونی برخوردار نبوده و عدم توزیع مناسب دستگاههای پایانههای فروش در سطح کشور، مشکلات عدیدهای را برای شبکه بانکی بوجود آورده است.
هداف اصلی تشکیل شاپرک به شرح ذیل ذکر شده است:
۱- کنترل و نظارت در شبکه پرداخت کشور
۲-ایجاد ساز و کار یکسان برای فعالیت شرکتها
۳-استاندارد سازی خدمات قابل عرضه
۴-هدایت به سمت استفاده بهینه از منابع
۵-گسترش بازار ابزارهای کارتی
۶-افزایش سطح امنیت شبکه
۷-مدیریت ریسک
۸-افزایش رضایت مصرف کننده
می توان از شاپرک به عنوان یک شرکت خصوصی مستقل نام برد که در اسفند سال ۸۹ براساس مصوبه شورای پول و اعتبار شکل گرفت اما مقدمات اجرایی آن از آذرماه سال ۹۰ آغاز شد که در نهایت این شرکت در ۱۰ دی سال گذشته با مشارکت بانک مرکزی و شبکه بانکی تاسیس شدتا نظام پرداخت یکپارچه مبنی بر کارت را در کشور سروسامان دهد.به گفته مدیر طرح شاپرک موضوع فعالیت شاپرک مدیریت یکپارچه شبکه پرداخت کارتی کشور است.
این فعالیت متفاوت از نقش سوئیچ ملی شتاب است و موضوع انتقال کارت به کارت از طریق دستگاه های ATM یا شعب بانک و بستر شتاب کماکان وجود دارد. این شرکت هم همانند دیگر شرکت های خصوصی مجمع برگزار می کند و اعضای هیات مدیره در این مجمع انتخاب و در نهایت مدیرعامل توسط اعضای هیات مدیره انتخاب می شود.
بر اساس مجمع برگزار شده جهت انتخاب اعضای هیئت مدیره در مهرماه ۹۱ این شرکت دو تن از اعضای هیئت مدیره از بانک ملت و بانک پارسیان می باشنداصل ایجاد شاپرک کنترل ونظارت بر شرکت های عرضه کننده خدمات پرداخت بوده است. پیش از ایجاد طرح شاپرک تراکنش ها از طریق شرکت های واسطه صورت می گرفت به معنی آنکه یک شرکت میان بانک و مشتریان وجود داشت. اما در حقیقت شاپرک وارد شده که بتوان نظارت بیشتری بر مدیریت کلان بانک ها داشت.
درگذشته مغایرت های زیادی در تراکنش ها اتفاق می افتاد که اکنون نمامی مشکلات گذشته در شاپرک قرار داده شده و سعی بر حل آن گذاشته شده است . این شبکه پردازش تراکنشهای پذیرفته شده روی پایانههای متعلق به شرکتهای پیاسپی را انجام داده و و در نهایت با شرکت تولید کننده تراکنش PSP تسویه حساب را انجام خواهد داد.
بنابراین میتوان گفت ، شاپرک همانند شتاب ولی این دفعه برای شرکتهای PSP فعالیت خواهد کرد.به طور کلی شبکه شاپرک قرار است تراکنشهای پذیرفته شده روی پایانههای متعلق به شرکتهای پیاسپی را انجام داده و و در نهایت با شرکت تولید کننده تراکنش PSPتسویه حساب را انجام خواهد داد. امیداست شما کاربران با اطلاعات و آگاهی نسبت به طرح شاپرک بتوانید بیشتر با شبکه الکترونیکی معاملات در کشور آشنا شوید .